คุณแม่เลี้ยงเดี่ยว เพราะ ‘แม่’ เป็นเรื่องมหัศจรรย์
คำว่า ครอบครัว ในสายตาหลายๆคน คงต้องมีองค์ประกอบของ พ่อ แม่ ลูก ใช่ไหมคะ? หากขาดคนใดคนหนึ่งไป นั่นอาจจะให้ความหมายของคำว่าครอบครัวที่ไม่สมบูรณ์ หรือ ครอบครัวที่ไม่ดีนัก
แต่ในทางปฏิบัติมันไม่ได้เป็นแบบนั้น! ครอบครัวหนึ่งอาจจะมีเพียงพ่อ-ลูก หรือแม่-ลูก ซึ่งสามารถดูแลและสร้างครอบครัวที่ดีขึ้นมาได้เช่นกัน ด้วยองค์ประกอบหลายๆอย่าง ไม่ว่าจะเป็น ความรัก ความเอาใจใส่ และรูปแบบการเลี้ยงดู นั่นแปลว่าครอบครัวที่ไม่ได้อยู่พร้อมหน้าพร้อมตาก็เป็นครอบครัวในฝันของใครหลายคนได้เช่นกัน
ต้องยอมรับว่า ในปัจจุบัน ปัญหาการเลิกรา หย่าร้าง ในสังคมไทยเกิดขึ้นได้ง่ายและมีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ด้วยเหตุผลต่างๆที่เราจะไม่ขอกล่าวถึงในบทความนี้ แต่เอาเป็นว่าขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของแต่ละครอบครัวก็แล้วกัน แน่นอนว่าหลังจากเลิกรากันไป ก็จะเกิด คุณพ่อเลี้ยงเดี่ยว และ คุณแม่เลี้ยงเดี่ยว ขึ้นมา
วันนี้เราจะขอพูดถึงคุณแม่เลี้ยงเดี่ยว เพศที่เกิดมาพร้อมความมหัศจรรย์และสามารถดูแลอีกหนึ่งชีวิตให้เติบโตได้อย่างน่าอัศจรรย์ใจ ถึงแม้การเป็นแม่เลี้ยงเดี่ยวอาจไม่ใช่ความฝัน หรือเป้าหมายของผู้หญิงส่วนใหญ่ แต่ก็ยังมีผู้หญิงอีกหลายคนที่พร้อมจะรับหน้าที่นั้นด้วยความเต็มใจ เพราะสิ่งที่หล่อนให้ความสำคัญ ก็คือ ลูกน้อยที่เกิดมา
คุณแม่เลี้ยงเดี่ยวในสังคมไทย
หากลองหันไปรอบตัว เชื่อว่าเพื่อนๆ คงพบเจอแม่เลี้ยงเดี่ยวจนกลายเป็นภาพชินตา ส่วนใหญ่พวกเธอก็ทำหน้าที่ได้ดี ทำให้มีภาพน่ารักออกมาเรียกรอยยิ้มจากผู้พบเห็นอยู่เสมอ จากการศึกษาพบว่าในสังคมไทยมีคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวอยู่ 2 ประเภท
1. ปัญหาท้องไม่มีพ่อ ท้องเมื่อไม่พร้อม (ไม่มีพ่อตั้งแต่แรก)
คุณแม่เลี้ยงเดี่ยวลักษณะนี้ อาจจะมีความเคยชินในการเลี้ยงลูกตัวคนเดียวมาตั้งแต่แรกแล้ว เพราะต้องดูแลตัวเองตั้งแต่อุ้มท้องจนคลอดลูกน้อยออกมา แน่นอนว่าความเหนื่อยคงมากมายจนบรรยายไม่หมด แต่ก็โชคดีตรงที่มีคนในครอบครัวคอยช่วยเหลือ และเป็นกำลังใจให้ อาจจะเป็นคุณยาย คุณตา คุณป้า หรือ คุณน้า
การเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวที่ดูแลลูกน้อยด้วยตัวเองมาตลอดจะทำให้คุณรักและผูกพันกับลูกมาก นี่คือสิ่งที่คอยผลักดันและหล่อหลอมให้คุณกลายเป็นแม่ที่เข้มแข็ง มีชีวิตอยู่เพื่อดูการเติบโตของลูกไปเรื่อยๆ ที่สำคัญคุณยังโชคดีตรงที่ได้ทำหน้าที่พ่อและแม่ให้ลูกมาตั้งแต่เกิด ลูกน้อยจึงแทบไม่รู้สึกถึงความขาดหาย หรือมีบาดแผลในใจ
2. สูญเสียหัวหน้าครอบครัว หรือเกิดการหย่าร้างในครอบครัว (มีพ่อมาก่อน แล้วแยกทางหรือพ่อเสียชีวิต)
ส่วนคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวในลักษณะนี้ ต้องยอมรับว่าคงเป็นปัญหาใหญ่ในช่วงแรก เพราะทั้งแม่และลูกคงรู้สึกเคว้งคว้างขาดที่พึ่ง และสัมผัสได้ถึงความขาดหายอย่างแน่นอน สิ่งแรกที่แม่เลี้ยงเดี่ยวต้องทำคือยอมรับความจริงและเดินหน้าดูแลลูกต่อไป คุณอาจจะโชคดีถ้าลูกอยู่ในวัยที่เข้าใจอะไรได้ด้วยตัวเอง อธิบายเล็กน้อยก็สามารถทำให้ลูกเข้มแข็งขึ้นมาได้
แต่มันจะยากมากถ้าคุณต้องสวมบทบาทคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวในขณะที่ลูกยังเล็ก คุณอาจจะไม่ทันได้เตรียมใจมาก่อน แต่เวลาให้เสียใจก็ไม่ได้มีมากมาย เพราะฉะนั้นคุณแม่ต้องรีบกลับมาเข้มแข็ง ทำหน้าที่เป็นทั้งพ่อและแม่ในเวลาเดียวกันให้ได้ มอบความรัก และเลี้ยงดูไม่ให้ลูกรู้สึกขาดความอบอุ่น แล้ววันนึงคุณก็จะกลายเป็นแม่เลี้ยงเดี่ยวที่รับมือกับทุกปัญหาในชีวิตได้ง่ายๆ
สิ่งที่คุณแม่เลี้ยงเดี่ยวต้องแบกรับ
ค่าใช้จ่าย เป็นอีกหนึ่งตัวแปรสำคัญที่สำให้คุณแม่หลายๆคนมีความกังวล ลังเล ในการตัดสินใจที่จะใช้ชีวิตแบบคุณแม่เลี้ยงเดี่ยว เพราะแน่นอนว่าการเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวเรื่องค่าใช้จ่ายต่างๆ คุณคงต้องเป็นคนจัดการด้วยตัวเอง ไม่ว่าจะค่านม ค่าของใช้ต่างๆ ค่ายา หรือพอลูกโตขึ้นหน่อยก็ต้องมี ค่าเล่าเรียน ค่าใช้จ่ายสำหรับอนาคตของลูกอีกมากมาย ซึ่งทั้งหมดนี้อาจสร้างความลำบากให้สถานะการเงินของคุณได้
ค่าใช้จ่ายเบื้องต้นของคุณแม่เลี้ยงเดี่ยว
เพื่อเป็นการลดสาเหตุปัญหาการเงินที่คุณอาจจะพบมากที่สุด อันดับแรกคุณควรรู้และจัดการกับค่าใช้จ่ายทั้ง 4 กลุ่มต่างๆ ให้ได้ เพราะนอกจากจะไม่มีทางหลีกเลี่ยง ยังเป็นค่าใช้จ่ายที่คุณต้องสนับสนุนลูกน้อยในฐานะคนเป็นแม่อีกด้วยนะคะ
1. ค่าใช้จ่ายประจำ
เริ่มกันที่ค่าใช้จ่ายประจำไม่ว่าจะเป็น ค่าเช่าบ้าน ค่าผ่อนบ้าน ค่าผ่อนรถ ค่าประกันภัยต่างๆ ค่าโทรศัพท์ เป็นต้น ซึ่งค่าใช้จ่ายต่างๆนี้เป็นสิ่งที่จำเป็นและขาดไม่ได้ ดังนั้นคุณควรแยกเงินไว้จ่ายก่อนเลย เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาตามมาทีหลัง
2. ค่าใช้จ่ายประจำวัน
แน่นอนว่าทุกๆวันคุณต้องเสียค่าใช้จ่ายต่างๆในการดำเนินชีวิต เช่น ค่าอาหาร ค่านมลูก ค่าเดินทาง ค่าของใช้จิปาถะของลูก ค่าน้ำค่าไฟ ซึ่งในแต่ละเดือนค่าใช้จ่ายส่วนนี้ก็อาจจะสูง-ต่ำแตกต่างกันไป แต่คุณก็ควรกำหนดไม่ให้ค่าใช้จ่ายส่วนนี้สูงจนเกินไป หรืออย่างน้อยก็พยุงให้อยู่ในอัตราที่คงที่
3. เงินออม
การมีเงินออม ถือเป็นเรื่องจำเป็นอย่างมากสำหรับคุณแม่เลี้ยงเดี่ยว เพื่อการสร้างรากฐานชีวิตที่ดีในอนาคต ซึ่งรูปแบบการออมก็มีหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการออมในบัญชี การเล่นหุ้น การทำประกันชีวิต การซื้อพันธบัตร เป็นต้น เพราะคุณต้องหยิบเงินส่วนนี้ออกมาใช้ในวันข้างหน้า อาจจะเป็นค่าเล่าเรียนของลูกน้อย รวมถึงมรดกที่คนเป็นแม่อยากเก็บเอาไว้ให้ลูกอีกด้วย
4. ค่าใช้จ่ายอื่นๆ
ค่าใช้จ่ายอื่นๆที่ว่านี้ อาจจะเป็นค่าใช้จ่ายที่คุณใช้สำหรับดูหนัง สังสรรค์ ซื้อเสื้อผ้า ทานอาหารมื้อแพงๆ เรียกง่ายๆว่าเป็นเงินที่เอาไว้ใช้ฟุ่มเฟือยหรือพูดให้ดูดีว่าเป็นรางวัลให้ตัวเองนั่นแหละค่ะ หากสามารถตัดค่าใช้จ่ายส่วนนี้ทิ้งได้ก็จะเป็นประโยชน์กับตัวคุณเองและลูกอย่างมาก แต่ก็อย่าประหยัดจนตัวเองและลูกไม่มีความสุขนะคะ เรียกว่าเอาตามความเหมาะสมจะดีกว่า
เมื่อเห็นรายการค่าใช้จ่ายเรียงคิวมาแบบนี้ สิ่งที่คุณต้องทำต่อไป หากคุณมีงานประจำอยู่แล้ว ควรหารายได้เพิ่มขึ้นไม่ว่าจะเป็นอาชีพเสริม หรือช่องทางหาเงินอื่นๆ พร้อมทั้งต้องประหยัดเงินในส่วนของค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นทิ้งไปบ้าง เพราะกว่าลูกคุณจะโต อาจจะทำให้คุณเหนื่อยสายตัวแทบขาด แต่รับรองว่าการได้เห็นลูกน้อยค่อยๆโต ค่อยๆมีพัฒนาการ คุณจะได้เป็นแม่เลี้ยงเดี่ยวที่เหนื่อยอย่างมีความสุข
อยากเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวที่ดี
แม้การเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวจะไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ผู้หญิงบางคนก็ยังเลือกที่จะสวมบทบาทคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวต่อไป แน่นอนว่าก่อนอื่นคุณต้องมีความพร้อมในทุกๆด้าน และมั่นใจว่าจะสามารถเลี้ยงดูลูกน้อยได้อย่างสมบูรณ์เท่าที่แม่คนหนึ่งจะทำได้ เรามี 6 วิธีง่ายๆ ที่ช่วยให้คุณกลายเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวที่เริ่ดที่สุด
1. มองอนาคต
การที่คุณต้องมาเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยว เป็นเรื่องที่ไม่สามารถย้อนกลับไปแก้ไขได้ ดังนั้นสิ่งแรกที่คุณต้องทำ คือ เลิกจมปลักอยู่กับอดีตที่ทำให้คุณรู้สึกแย่ และ มุ่งมั่นทำอนาคตให้ดีที่สุด เพื่อดูแลลูกน้อยที่กำลังจะเติบโต คอยเฝ้ามองพัฒนาการของลูกทีละสเต็ป ตั้งแต่เริ่มนั่ง ตั้งไข่ หัดยืน หัดเดิน จนเรียกชื่อคุณได้ชัดแจ๋ว มันคงเป็นอะไรที่ฟินสุดๆ
2. รู้จุดอ่อนของตัวเอง
เพราะคนเราไม่สามารถแข็งแกร่งได้ทุกเรื่อง ต้องมีบางอย่างที่เป็นจุดอ่อนของตัวเอง ดังนั้นหากคุณยอมรับในจุดอ่อนของตัวเองได้ และรู้จักมองหาความช่วยเหลือจากคนอื่นบ้าง ไม่ใช่เอาแต่โทษตัวเองที่ทำไม่ได้ ก็จะทำให้คุณมีความสุขมากขึ้น คราวนี้คุณก็จะกลายเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวที่สตรองกว่าใคร
3. บอกเล่าเรื่องดีๆให้ลูกฟัง
แน่นอนไม่ว่าสาเหตุของการเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวของคุณคืออะไร หรืออาจจะทำให้คุณเจ็บช้ำน้ำใจแค่ไหน แต่เรื่องราวทั้งหมดไม่ได้เกี่ยวกับลูกของคุณ อย่าเอาเรื่องราวแย่ๆหรือเรื่องเศร้ามาเล่าให้ลูกฟังจนกลายเป็นบาดแผลฝังในใจ ควรเล่าแต่สิ่งที่ดีเพื่อทำให้ลูกมีความสุขจะดีกว่า
4. เปิดใจ
เมื่อครอบครัวคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวมีกันอยู่แค่แม่กับลูก การเลี้ยงดูแบบเปิดใจ ถือเป็นเรื่องสำคัญ เพราะจะช่วยให้การเลี้ยงดูเป็นไปในทางที่ดี ลูกของคุณก็ไม่อึดอัด กล้าพูด กล้าแสดงความต้องการ ซึ่งคุณเองก็จะเข้าใจลูกมากขึ้นด้วย
5. หากเป็นไปได้ก็พาลูกไปเจอพ่อบ้าง
แน่นอนว่าการที่คุณเลิกกับพ่อของลูกอาจเป็นเรื่องที่ทำให้คุณเสียใจ แต่หากเป็นไปได้ควรพาลูกไปเจอพ่อเขาบ้าง และไม่ควรด่าทอ หรือวิจารณ์เสียๆ หายๆ ถึงพ่อให้ลูกฟัง เพราะสุดท้าย หากคุณเป็นอะไรไป พ่อของลูกก็อาจจะเป็นที่พึ่งให้ลูกคุณได้นะคะ
6. มีเวลาให้ตัวเอง
คุณควรมีเวลาให้ตัวเองบ้าง เพื่อที่จะได้ทบทวนเรื่องราวที่เกิดขึ้นในชีวิต คิดถึงลูกและตัวเองมากๆ และที่สำคัญลืมเรื่องราวที่แย่ๆจากคนรอบข้าง จะช่วยทำให้คุณเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวที่เข้มแข็งที่สุด และคุณก็จะเป็นผู้หญิงอีกคนที่ทำหน้าที่แม่ได้อย่างสมบูรณ์แบบ
เพราะ ‘ความเป็นแม่’ คือสิ่งมหัศจรรย์
แม่ คำเรียกสั้นๆ แต่ความหมายนั้นยากที่จะพรรณาได้หมด หลายคนคงคิดว่าการเป็นแม่เป็นเรื่องง่าย แค่คลอดเด็กออกมาสักคน ก็เป็นแม่ได้แล้ว เอาเข้าจริง ตัวผู้เขียนก็ยังไม่เคยมีประสบการณ์ในการเป็นแม่คน การที่ได้มาเขียนเรื่องคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวก็อาศัยการศึกษาและสังเกตสังคมรอบตัว แล้วนำมาวิเคราะห์
ซึ่งหากจะให้พูดถึงความหมายของคำว่า แม่ ของผู้เขียนเอง คงนิยามว่าเป็นสิ่งมหัศจรรย์หนึ่งบนโลก แม่เป็นทุกสิ่งทุกอย่าง เป็นแม่ครัว เป็นแม่บ้าน เป็นแม่แบบ เป็นแม่พิมพ์ เป็นแม่พระ แม้ตัวเองจะลำบากแค่ไหน แม่ก็จะทำทุกอย่างให้ลูกอยู่ดี มีความสุข เมื่อไหร่ที่ลูกน้อยร้องไห้ เชื่อเถอะค่ะว่าแม่เสียใจกว่าเราหลายร้อยเท่า
การที่ผู้หญิงคนหนึ่งจะยอมอุ้มท้องมา 9 เดือน ทนแพ้ท้อง ทนหิว ทนปวดหลัง ทนกับการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย โดยเฉพาะการเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยว ไม่ใช่เรื่องง่ายเลยกับสิ่งที่ต้องเผชิญ ดังนั้นแค่แม่ทำให้เราได้มีโอกาสลืมตาดูโลก ได้มีชีวิต ได้ออกมาใช้ชีวิตของตัวเอง นี่ก็คือพระคุณอันสูงสุดที่เราคงตอบแทนไม่หมด
และเนื่องในวันแม่แห่งชาติ 12 สิงหาคมนี้ เชื่อว่าคงมีลูกๆอีกไม่น้อยที่รอจะแสดงความรักต่อแม่ของตัวเอง และก็ยังมีลูกๆอีกมากที่ไม่กล้าแสดงความรักกับแม่เช่นกัน เราจึงอยากฝากบอกกับลูกๆทุกคนว่า “อย่าเขินอายที่จะบอกรักแม่ของคุณในวันที่ท่านยังมีลมหายใจ ไม่เช่นนั้นคุณอาจจะต้องมานั่งร้องไห้บอกรักท่านในวันที่ท่านไร้ลมหายใจ”
สุขสันต์วันแม่ค่ะ
