ROA สะท้อนผลตอบแทนจากสินทรัพย์
เพราะทุกธุรกิจต้องมีการลงทุนในสินทรัพย์ ไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบเครื่องจักร หรือวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ ไปจนกระทั่งที่ดินที่ตั้งอาคารสำนักงาน ก็ถือเป็นทรัพย์สินเช่นกัน การลงทุนในสินทรัพย์ที่มากเกินไป แม้จะมีกำไรสูงเพียงใด ก็ถือเป็นการดำเนินงานที่ใช้ประโยชน์จากสินทรัพย์ไม่เต็มประสิทธิภาพ TerraBKK ขอแนะนำอัตราส่วนทางการเงิน ROA (Return on Asset ) หรือ อัตราผลตอบแทนต่อสินทรัพย์ เพื่อตรวจสอบเบื้องต้นว่า กิจการได้ใช้ประโยชน์สินทรัพย์อย่างคุ้มค่าเต็มประสิทธิภาพจริงหรือไม่ รายละเอียดดังนี้
TerraBKK อธิบายว่า ROA (Return Of Asset ) หรือ อัตราผลตอบแทนต่อสินทรัพย์ คือ อัตราส่วนที่แสดงให้เห็นว่า กิจการสามารถบริหารทรัพย์สินในการดำเนินงาน เพื่อก่อเกิดกำไรได้มากน้อยเพียงใด เป็นการคิดคำนวณเปรียบเทียบระหว่าง "กำไรสุทธิ" กับ "สินทรัพย์รวม" ผลลัพธ์ที่ได้ ยิ่งมีค่ามากเท่าไหร่ ยิ่งแสดงว่า กิจการสามารถใช้สินทรัพย์ได้อย่างคุ้มค่าเท่านั้น กล่าวคือ ยิ่งมาก ยิ่งดี ทั้งนี้ อุตสาหกรรมต่างกัน ย่อมมีความจำเป็นในการลงทุนสินทรัพย์ต่างกัน ดังนั้น หากต้องการทราบค่าอัตราผลตอบแทนต่อสินทรัพย์ที่ควรจะเป็น ควรเปรียบเทียบจากค่าเฉลี่ยอุตสาหกรรมนั้นๆนอกจากนี้ ROA ยังสามารถแตกการคำนวณออกเป็น 2 อัตราส่วนประกอบ เรียกว่า Du Pont Equation นั้นคือ "อัตราส่วนกำไรสุทธิ (Profit Margin )" แสดงถึงสัดส่วนกำไรสุทธิต่อยอดขายรวม และ "อัตราส่วนหมุนเวียนสินทรัพย์ (Total Assets Turnover)" แสดงถึงประสิทธิภาพการใช้สินทรัพย์เพื่อก่อให้เกิดรายได้ โดยมีสูตรการคำนวณ ดังนี้
เพื่อศึกษาให้เกิดความเข้าใจที่ง่ายขึ้น TerraBKK จะยกตัวอย่างการคำนวณ ROA จากผลการดำเนินงานของ 2 บริษัท ได้แก่ บริษัทเดินหน้า และบริษัทหนักแน่น เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพการดำเนินงานของ 2 บริษัท ดังนี้
เมื่อนำข้อมูลทั้ง 2 บริษัทมาคำนวณ ROA จะได้ผลลัพธ์ ดังนี้
พบว่า บริษัทเดินหน้า สามารถบริหารสินทรัพย์รวมทั้งหมดในการดำเนินงาน เพื่อสร้างผลตอบแทน ROA เท่ากับ 16 %
พบว่า บริษัทหนักแน่น สามารถบริหารสินทรัพย์รวมทั้งหมดในการดำเนินงาน เพื่อสร้างผลตอบแทน ROA เท่ากับ 19.4 % TerraBKK พบว่า บริษัทหนักแน่น ( ROA 19.4 %) สามารถบริหารสินทรัพย์เพื่อสร้างผลตอบแทนได้มี ประสิทธิภาพสูงกว่า บริษัทเดินหน้า ( ROA 16 %) และเมื่อพิจารณาตามหลัก Du Pont Equation จะเห็นว่า ทั้ง 2 บริษัทมี อัตรากำไรสุทธิเท่ากันที่ 34% แต่ด้วยประสิทธิภาพใน การบริหารสินทรัพย์ ของ บริษัทหนักแน่น (อัตราหมุนเวียนสินทรัพย์รวม 56%) มากกว่า บริษัทเดินหน้า (อัตราหมุนเวียนสินทรัพย์รวม 47%) จึงทำให้บริษัทหนักแน่น ได้เปรียบในการแข่งขันทางการตลาด จากการลงทุนสินทรัพย์ที่ต่ำกว่า รวมทั้งสามารถใช้ประโยชน์สินทรัพย์ที่มีอยู่อย่างคุ้มค่าด้วย ท้ายนี้ TerraBKK ฝากว่า การตรวจสอบว่า กิจการได้ดำเนินงานสร้างผลตอบแทนที่ใช้ประโยชน์จากสินทรัพย์อย่างอย่างคุ้มค่าแล้วหรือยัง สามารถตรวจสอบเบื้องต้นผ่านอัตราส่วน ROA นอกจากจะช่วยตระหนักให้เห็นถึง ความสามารถในการทำกำไร ของกิจการแล้ว ยังช่วยสะท้อน ประสิทธิภาพในการใช้ประโยชน์สินทรัพย์ ของกิจการนั้นๆ ด้วย --เทอร์ร่า บีเคเค