สาเหตุที่ดื่ม "กาแฟ" แล้วไม่ง่วง

หลายๆ คนมีอาการแบบที่ว่า พอตื่นเช้ามาก็ง่วงเหงาหาวนอน แต่ถ้าได้กาแฟเข้าไปสักแก้ว จะเริ่มสดชื่นกระปรี้กระเปร่า มีเรี่ยวมีแรงทำงานขึ้นมาทันที "กาแฟ" เข้าไปทำอะไรกับร่างกาย  ทำไมถึงทำให้เราสดชื่นขึ้นได้ในทันตาเห็น สาเหตุที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่าในกาแฟนั้นมีสารที่ชื่อว่า “คาเฟอีน” ซึ่งเป็นสารประกอบอัลคาลอยด์  จะพบมากในพืชจำพวก "กาแฟ" และชา รวมถึงช็อกโกแลตที่ผลิตจากเมล็ดโกโก้ เครื่องดื่มอย่างน้ำอัดลม และเครื่องดื่มชูกำลัง

โดยในเมล็ดกาแฟนั้นจัดว่าเป็นแหล่งของคาเฟอีนที่ใหญ่ที่สุด ปริมาณคาเฟอีนใน "กาแฟ" จะขึ้นอยู่กับชนิดของ "เมล็ดกาแฟ"  และกรรมวิธีในการเตรียม "กาแฟ"  เช่น "เมล็ดกาแฟ" ที่คั่วจนเป็นสีเข้มจะมีปริมาณคาเฟอีนน้อยกว่าเมล็ดกาแฟที่คั่วแบบอ่อน กาแฟพันธุ์อาราบิก้ามีปริมาณคาเฟอีนน้อยกว่าพันธุ์โรบัสต้า เป็นต้น

ขอบคุณรูปภาพ จาก Manager

คาเฟอีนจัดเป็นสารกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลางและเมตาบอลิซึมหรือกลไกการเผาผลาญสารอาหารในร่างกาย  เพื่อลดความง่วง ความเหนื่อยล้า และจะส่งผลกระตุ้นเส้นประสาท โดยมีการปล่อยโปแตสเซียมและแคลเซียม เข้าสู่เซลล์ประสาท เพิ่มการตื่นตัวของร่างกาย โดยในระบบประสาท คาเฟอีนจะไปกระตุ้นการทำงานในระดับสูงของสมอง เพื่อเพิ่มความกระปรี้กระเปร่า ทำให้กลไกการคิดรวดเร็วและมีสมาธิมากขึ้น

และสาเหตุที่ดื่ม "กาแฟ" แล้วไม่ง่วง ก็เพราะคาเฟอีนที่อยู่ในกาแฟนั้น มีลักษณะทางเคมีคล้ายกับสารอะดีโนซีน ซึ่งเป็นสารเคมีที่สร้างขึ้นในสมอง มีฤทธิ์ทำให้รู้สึกง่วงนอน หากร่างกายได้รับคาเฟอีนเข้าไป คาเฟอีนก็จะไปจับกับตัวรับตัวเดียวกันกับสารอะดีโนซีน สมองก็เข้าใจว่าเป็นอะดีโนซีนทำให้ไม่ต้องสร้างสารนี้ขึ้นมาอีก เมื่อขาดสารอะดีโนซีน จึงทำให้ร่างกายไม่รู้สึกง่วงนอน รู้สึกกระปรี้กระเปร่า และมีกำลังวังชามากขึ้น

เห็นว่าคาเฟอีนมีประโยชน์แบบนี้ แต่หากว่าเราได้รับคาเฟอีนในปริมาณที่มากเกินไปก็อาจทำให้เกิดผลเสียได้เช่นกัน อาทิ ทำให้ใจสั่น หันใจเต้นเร็วกว่าปกติ ความดันโลหิตสูง ทำให้กระเพาะผลิตกรดออกมามากกว่าปกติส่งผลให้เกิดแผลในกระเพาะอาหารได้มากขึ้น เกิดอาการกระสับกระส่าย นอนไม่หลับ เป็นต้น ดังนั้น ใครที่ชอบดื่มกาแฟ ก็ต้องดื่มในปริมาณที่พอเหมาะ คาเฟอีนที่ได้รับจาก "กาแฟ" นั้นจึงจะเกิดประโยชน์ให้ร่างกายกระปรี้กระเปร่า และไม่ง่วงเหงาหาวนอน