โดย อ.กลาง

         จุดอ่อน (Pain Point) อย่างหนึ่งของเงินเกษียณ คือการหาแหล่งลงทุนที่จะต้องสู้กับเงินเฟ้อ ในภาวะเศรษฐกิจถดถอย ดอกเบี้ยต่ำ เงินเฟ้อสูงปรี๊ดแบบนี้ ข่าวแชร์ลูกโซ่มักจะมีปรากฏให้เห็นอยู่เป็นเนือง ๆ  กลุ่มเป้าหมายที่สำคัญของแชร์ลูกโซ่ก็คือเงินเก็บของคนเกษียณที่มองหาแหล่งลงทุนนี่แหละ เป็นกับดักมรณะที่ทำคนเกษียณล้มทั้งยืนมาหลายต่อหลายรายแล้ว เราจะเห็นข่าวแชร์ลูกโซ่วงแล้ววงเล่าโผล่ขึ้นมาในหลากหลายรูปแบบ เรียกว่าแชร์ลูกโซ่ Never Die สูตรสำเร็จง่ายๆ

สูตรกับดักมรณะ ความเชื่อ+ความไม่รู้+ ความโลภ = หายนะ

โดยเฉพาะเมื่อความโลภเข้าตา ทำให้ทุกอย่างที่เห็นเป็นโอกาสไปหมด บทความนี้ต้องการเป็นอุทาหรณ์สอนใจวัยเกษียณ อย่าหลงเป็นเหยื่อแชร์ลูกโซ่ในรูปแบบต่าง ๆ วัยรุ่นล้มแล้วยังเหลือเวลาให้ลุกยืน วัยเกษียณพลาดมาหายะบังเกิด ลองมาไล่เรียงประวัติศาสตร์แชร์ลูกโซ่ที่เป็นกับดักมรณะของเงินเกษียณดังต่อไปนี้

       พ.ศ. 2520-2528 แชร์แม่ชม้อย ชม้อย ทิพย์โส (ลงทุนการขนส่งน้ำมัน) ผลตอบแทนร้อยละ 6.5 ต่อเดือน ผู้เสียหายกว่า 80,000 ราย มูลค่าความเสียหายกว่า 4,000 ล้าน ถ้าเทียบค่าเงินปัจจุบันคงไม่ต่ำกว่า 10,000 ล้าน ศาลลงโทษจำคุกแม่ชม้อยมากที่สุดเป็นประวัติศาสตร์คือ 154,005 ปี แต่เพดานติดคุกสูงสุดของกฎหมายไทยคือ 20 ปี  ที่น่าเศร้าแม่ชม้อยติดจริงเพียง  7 ปี 11 เดือนและใช้ชีวิตเกษียณสุขแบบโลว์โปรไฟล์ ไฮโปรฟิตแบบเงียบๆ

      พ.ศ. 2528  แชร์แม่นกแก้ว พันจ่าอากาศหญิงนกแก้ว ใจยืน  ลงทุนออมเงินให้ผลตอบแทน 75% ต่อปี ผู้เสียหาย 12,189 ราย มูลค่าความเสียหาย 1,977 ล้านบาท ศาลสั่งจำคุก ยึดทรัพย์จำนวน 361 ล้านบาท คิดเป็น 18.25% ของมูลค่าความเสียหาย  ประกาศให้เป็นเป็นบุคคลล้มละลาย ยังจำคุกหรือไม่ข่าวไม่ได้บอก เชื่อว่าคงลดโทษออกมาตามรุ่นพี่แล้ว

      พ.ศ. 2528  แชร์ชาเตอร์ นายเอกยุทธ อัญชันบุตร ผลตอบแทนร้อยละ 9 ต่อเดือน  ลงทุนในสินค้าโภคภัณท์และอัตราแลกเปลี่ยน ผู้เสียหาย 20,000 ราย มูลค่าความเสียหาย 800 ล้านบาท ผู้ต้องหาถูกยึดทรัพย์และหนีคดีจนหมดอายุความ กฎหมายทำอะไรไม่ได้ กลับมารับผลกรรมมาถูกฆาตกรรมโหดโดยคนขับรถของตัวเองอย่างมีเงื่อนงำ

       พ.ศ. 2534  แชร์บลิสเซอร์ โดยนางสาว อังสุนีย์ และ นายแสงทอง แซ่กิม ลงทุนในการท่องเที่ยวแบบทามแชร์ริ่ง ผลตอบแทนผู้แนะนำ 20% ผู้เสียหาย 20,000 ราย มูลค่าความเสียหาย 826 ล้านบาทศาลพิพากษาจำคุก 20 ปี จำเลยอยู่ระหว่างการหลบหนี

       พ.ศ. 2558  แชร์ ยูฟัน บริษัทสัญชาติมาเลเซีย ออกเหรียญสกุล ยูโทเคน ลงทุนในการออกเหรียญในดิจิทัล เคอร์เรนซี่ ผู้เสียหาย 2,451 ราย มูลค่าความเสียหาย 356 ล้านบาท ศาลชั้นต้นตัดสินจำคุกจำเลย 22 คน ปัจจุบันคดีอยู่ระหว่างต่อสู้คดีในชั้นศาล

       พ.ศ. 2560  แชร์ทัวร์ซินแส โชกุล นางสาวะสิษฐ์ อริญย์ลาภิศ บริษัท เวลท์เอเวอร์จำหน่ายอาหารเสริมให้สิทธิท่องเที่ยวญี่ปุ่นราคาพิเศษ ผู้เสียหาย 871 ราย มูลค่าความเสียหาย 51 ล้านบาท จำคุก 4,355 ปี แต่ติดสูงสุด 20 ปี ขณะนี้อยู่ระหว่างจำคุก

       พ.ศ. 2562  แชร์แม่มณี นส.วันทนีย์ ทิพย์ประเวช หรือเดียร์ อายุ 30 ปี เคยรับรางวัลนักธุรกิจดีเด่น Asean Enterprise Award 2019 ลงทุนในการออมเงิน ผลตอบแทน 93% ผู้เสียหาย 1,600 ราย มูลค่าความเสียหาย 1,300 ล้านบาท อายัดปลาร้า 2,500 กล่อง (อาชีพเดิมแม่มณี) ยึดทรัพย์ 130 ล้านคิดเป็น 10% ของมูลค่าความเสียหาย  จับกุมคุมขังผู้ต้องหา 8 รายอยู่ จ.อุดรธานี อีกเพียงไม่กี่ปีอาจออกมาโลดแล่นเหมือนรุ่นพี่ๆ

        พ.ศ. 2564-2565  (ยุคทองของแชร์ลูกโซ่) ในยุคเศรษฐกิจตกต่ำ ดอกเบี้ยต่ำ เงินเฟ้อสูง แชร์ลูกโซ่ต่างผลิบานราวดอกเห็ดทั้งวงเล็กวงน้อย จนวงใหญ่สะเทือนทั้งประเทศ เริ่มจาก แชร์บ้านฟองน้ำ นางสาวปิยะธิดา อายุ 25 ปี หรือฟองน้ำ ไฮโซสาวชาวอุบลฯ ออกโปรแกรมออมเงิน ในบ้านออมเงิน ผลตอบแทน 10% ต่อเดือน ผู้เสียหาย 400 ราย มูลค่าความเสียหาย 600 ล้านบาทปัจจุบันหนีหมายจับไปประเทศเวียดนาม แชร์ซูชิ ดารุมะ ซูชิ นายเมธา ชลิงสุข อายุ 42 ปี เปิดขายคูปองบุฟเฟ่ต์ซูชิ ผู้เสียหาย 400 ราย มูลค่าความเสียหาย 600 ล้านบาท ผลคดีนายเมธา ถูกจับกุมอยู่ระหว่างดำเนินคดี แชร์ฟาร์มเห็ดเตอร์เติ้ล นายฐานวัฒน์ วูเกียรติสกุลไกร อายุ 26 ปี หรือเฮียเต่า ชวนมาลุงทุนฟาร์มเห็ด ณ จังหวัดสกลนคร ผลตอบแทน 18-30%  ผู้เสียหาย 2,000 ราย มูลค่าความเสียหาย 1,200 ล้าน ปัจจุบันหลบหนีไปประเทศอังกฤษ เทรดหุ้นโดยโค๊ชนัตตี้ นางสาวนัทธมณ คงจักร เนตไอดอลชื่อดังอายุ 29 ปี เทรดหุ้น ประกันผลตอบแทน 35% ต่อเดือนประกันเงินต้น 100% ผู้เสียหาย 6,000 ราย มูลค่าความเสียหาย 2,000 ล้าน อยู่ระหว่างการหลบหนีหมายจับ พ.ศ. 2565  ลงทุนคริปโต P Miner นายกิติกร อินต๊ะ หรือนายเป้ ลงทุนในคริปโต นักธุรกิจหนุ่มจังหวัดเชียงใหม่ ผลตอบแทน 10-15% ต่อเดือน มูลค่าความเสียหาย 1,700 ล้าน ยึดทรัพย์ 100 ล้าน อยู่ระหว่างหลบหนีคดี และสุดท้ายด้วยข่าวครึกโครมแห่งปี เทรดเงิน Forex 3 D เก็งกำไรลงทุนในอัตราแลกเปลี่ยน  ผลตอบแทน 60-80% ประกันเงินต้น 100% นายอภิรักษ์ โกฎธิพ่วงนักแสดงสาวพิ้งกี้และเครือญาติ ตกเป็นแม่ข่าย ผู้เสียหาย 9,000 ราย มูลค่าความเสียหาย 2,400 ล้าน  จับกุมนายอภิรักษ์ โกฎธิพ่วงและเครือข่ายอยู่ระหว่างดำเนินคดี

            ข้อมูลจากประวัติศาสตร์แชร์ลูกโซ่ ที่ไม่หมดไปจากประไทยและมีแนวโน้มจะขยายวงกว้าจากโลกออนไลน์ ที่น่าสังเกตุคือ อายุของผู้กระทำผิดน้อยลงมาเรื่อยๆ จากแม่ชม้อยอายุ 50 กว่า แม่นกแก้วอายุ 30 กว่า ผู้ก่อการแชร์ลูกโซ่ในยุคปัจจุบันอายุเพียง 20 กว่า คงเห็นช่องว่างความล่าช้าในกระบวนการยุติธรรม ช่องทางธรรมชาติในการหนีออกนอกประเทศง่ายๆ และที่สำคัญคือตัวอย่างของรุ่นพี่ ๆ ที่ติดคุกจริง ๆ เพียงไม่กี่ปีก็ได้รับอิสรภาพแล้ว หากตัดสินความผิด 20 ปี ติดจริงเพียง 8 หรือ 10 ปี ยอมปล่อยยึดทรัพย์ซัก 50% (ค่าเฉลี่ยผู้เสียหายได้เงินคืนไม่เกิน 30% ต้องใช้เวลา 5-10 ปี กว่าจะได้เงินอาจนานกว่าผู้ต้องหาติดคุกอีก) แอบเอาไปซุกไว้ 50% ผู้กระทำผิดสามารถออกจากคุกในวัยเพียง 30 ต้นๆ ชีวิตที่เหลือสามารถเป็นเศรษฐีแบบถูกกฎหมายแบบชิวๆ หากลองมาศึกษารูปแบบจากข้อมูลจากกรมสอบสวนคดีพิเศษ รูปแบบแชร์ลูกโซ่ที่พบบ่อยๆ มี 5 รูปแบบดังนี้

  1. หลอกขายตรง เน้นการสร้างเครือข่ายเน้นสมัครสมาชิกมากกว่าสินค้า เข้าทำนองเอาเงินใหม่มาจ่ายเงินเก่า การขายสินค้าเป็นแค่เพียงพิธีกรรม
  2. หลอกลงทุน On Line โดยเฉพาะการลงทุนให้หุ้น คริปโต เก็งกำไรอัตราแลกเปลี่ยนในอัตราสูงเกินจริง รับประกันเงินต้น  อะไรทำให้สามารถการันตีผลตอบแทนได้และเก่งขนาดไหนที่จะสร้างผลตอบแทนได้กว่าสูงกว่าผลตอบแทนเฉลี่ยของการลงทุนนั้น ๆ การประกันเงินต้นมีอะไรเป็นหลักฐาน สติเท่านั้นจะคุณตอบได้ ถ้าคิดว่า0เค้ารวย มีชื่อเสียง ไฮโซ ไม่โกงหรอก น้ำตาตกในมาเยอะแล้ว
  3. หลอกขายผลิตภัณฑ์ เช่น แชร์เห็ด แชร์ลำไย แชร์บุฟเฟต์ การท่องเที่ยว โดยให้ผลตอบแทนเกินจริง
  4. หลอกทำบุญ แชร์ฌาปนกิจ หรือทำบุญในรูปแบบต่าง ๆ มีผลตอบแทนจากค่าสมัครสมาชิก
  5. หลอกขายฝัน ระดมทุนสร้างเหรียญคริปโต สร้างบริษัทเพื่อเข้าตลาดหลักทรัพย์ในต่างประเทศ ใครเข้าก่อนรวยกว่า สุดท้ายฝันสลายมลายสิ้นทั้งต้นทั้งดอก

ข้อสังเกตว่าธุรกิจนั้น ๆ จะเข้าข่ายแชร์ลูกโซ่หรือไม่ สังเกตง่ายๆ ดังนี้

  1. การลงทุนที่ให้ผลตอบแทนสูงเกินจริง สูงกว่าค่าเฉลี่ยผลตอบแทนในรูปแบบต่าง ๆ ที่นักวิชาการศึกษาเอาไว้ เช่น ฝากออมทรัพย์ธนาคาร ผลตอบแทน น้อยกว่า 1% ต่อปี พันธบัตรรัฐบาล ผลตอบแทน น้อยกว่า 5% ต่อปี หุ้นกู้บริษัทเอกชน ผลตอบแทน น้อยกว่า 8% ต่อปี กองทุนหุ้นผลตอบแทนเฉลี่ย 8% ต่อปี ลงทุนอสังหาริมทรัพย์ให้เช่าผลตอบแทนเฉลี่ย 5-8% ต่อปี ดังนั้นหากการลงทุนใด ๆ มีผลตอบแทนสูงกว่าผลตอบแทนเฉลี่ยแล้ว ขอให้พึงระวัง
  2. เน้นการสร้างภาพการประสบความสำเร็จ เป็นคนดี ลุกกตัญญู ใช้ชีวติหรูหรา อยู่ท่ามกลางคนดังมีชื่อเสียง
  3. เน้นคนลงทุนหาสมาชิกใหม่โดยมีค่าตอบแทนในการหาสมาชิก เอาเงินใหม่มาจ่ายคนเก่า
  4. เน้นการใช้สื่อ On line ในแพลตฟอร์มต่าง ๆ Facebook / IG / Twister / Tick Tok / You tube เพื่อสร้างกระแสให้น่าเชื่อถือ จัดอบรมในราคาถูกๆ หรืออบรมฟรี
  5. โน้มน้าวให้รีบตัดสินใจ สร้างเงื่อนไขให้ผลตอบแทนสูงขึ้นหากลงทุนมากขึ้นหรืออยู่ในวงจรนานขึ้นเพื่อซื้อเวลาในการสร้างเครือข่าย

                         หากสงสัยสามารถโทรสอบถามกรมสอบสวนคดีพิเศษ สายตรง 1202 สอบถามตลาดหลักทรัพย์ SET Contact Center 02 009 9000 ธนาคารแห่งประเทศไทย  1213  

               สุดท้ายนอกจากการศึกษาหาความรู้ในการลงทุนแล้วต้องมีสติมั่น นึกถึงคำสอนของพ่อหลวงเรื่องหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง พระราชทานเมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2541 มีหลักปรัชญา แนวทางสายกลาง มีความพอประมาณ (อย่าลงทุนเกินตัว) มีเหตุผล (ศึกษาหาความรู้ให้พอเพียง) มีภูมิคุ้มกัน (เตรียมความพร้อมรับผลกระทบทั้งทางบวกและทางลบ) บนสองเงื่อนไขคือ ความรู้ เกี่ยวกับเรื่องนั้น ๆ  คุณธรรม ความซื่อสัตย์สุจริต ความอดทน ความพากเพียร ขอให้ทุกท่านโชคดีไม่ติดกับดักมรณะแชร์ลูกโซ่ในรูปแบบต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต  มาสร้างความหายนะของเงินเก็บวัยเกษียณของคุณ