โดยนายประพันธ์ศักดิ์ รักษ์ไชยวรรณ

กรรมการผู้จัดการ

บริษัท แอล ดับเบิลยู เอส วิสดอม แอนด์ โซลูชั่น จำกัด

 

ผ่านช่วงสงกรานต์กันมาแล้วเป็นอย่างไรกันบ้างครับ ปรับโหมดชีวิตเข้าสู่การทำงานในเดือนพฤษภาคม ประเทศไทยอากาศยังร้อนแถมยังมีฝุ่น PM 2.5 ทำให้หลายคนมีปัญหาเรื่องสุขภาพ ต้องดูแลสุขภาพกันนะครับ พอเขียนเรื่องสุขภาพทำให้ผมคิดถึงมาตรฐานการพัฒนาอาคารเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน หรือที่เรียกว่า ActiveScore ซึ่งเป็นเกณฑ์มาตรฐานการประเมินอาคารที่มุ่งเน้นไปที่การสร้างการสนับสนุนให้เกิดการเดินทาง (Active Travel) หรือการเดินทางในลักษณะที่ทำให้เคลื่อนไหวร่างกาย เช่น การเดินหรือปั่นจักรยาน โดยมีรายละเอียดในเรื่องของความหลากหลายของประเภทจักรยาน รูปแบบพื้นฐานการเดินทางทั่วไปของมนุษย์อย่างเช่นการเดินและการวิ่ง หรือการเดินทางในรูปแบบใหม่ ๆ อย่าง สกู๊ตเตอร์ สกู๊ตเตอร์ไฟฟ้า Segway Sketch board ประกอบกับการให้ความสำคัญในด้านของความยั่งยืน ไม่เกิดผลกระทบด้านมลภาวะกับสิ่งแวดล้อม

แนวคิดในการพัฒนาโครงการในแบบ ActiveScore ให้ความสำคัญกับการพัฒนาและออกแบบอาคารโดยคำนึงถึงคุณภาพชีวิตของผู้คนที่ต้องใช้อาคารให้มีกิจกรรมในการเคลื่อนไหวร่างกายเพื่อสร้างสุขภาพที่ดี ลดการก่อเกิดโรคที่ไม่ติดต่อประเภทที่เรียกว่า NCDs (Non-Communicable Diseases) ซึ่งนับเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับหนึ่งของคนไทย เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน และมะเร็งหลายชนิด โดย 27.1% ของการเกิดโรคในกลุ่มนี้มีสาเหตุมาจากการออกกำลังกายที่ไม่เพียงพอ

แนวคิดเรื่องการประเมินอาคารแบบ ActiveScore ถูกจัดตั้งครั้งแรกที่ประเทศอังกฤษในปี ค.ศ. 2017 และได้รับการยอมรับจากทั่วโลก ในปัจจุบันมีโครงการกว่า 450 โครงการใน 15 ประเทศทั่วโลกที่เข้ารับการประเมินจาก ActiveScore โดยการพัฒนาโครงการภายใต้แนวคิด ActiveScore  เป็นแนวทางในการพัฒนาที่ช่วยแก้ปัญหากลุ่มอาคารอันเป็นส่วนที่ย่อยลงมาจากองค์ประกอบของผังเมือง อีกทั้งใบรับรองยังช่วยให้สามารถเข้าถึงสินเชื่อที่สนับสนุนในเรื่องของความยั่งยืน อัตราดอกเบี้ยที่ลดลง และเงินทุนสนับสนุนจากทางภาครัฐ ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายของประเทศไทยที่จะผลักดันไปสู่เป้าหมาย Net Zero Emissionโดยเกณฑ์ ActiveScore นั้นจะมีแนวทางการประเมินที่แตกต่างกันออกไปตามรูปแบบของอาคาร โดยแบ่งตามประเภทอาคารดังนี้

  1. อาคารสำนักงาน หรืออาคารเชิงพาณิชย์ (Commercial / Office)
  2. ที่พักอาศัย(Residential)
  3. ค้าปลีก (Retail)
  4. อาคารสาธารณะ (Public Cycle Hubs)
  5. อาคารขนาดใหญ่ (Large Scale Development)
  6. โรงแรม(Hotels)
  7. สถานศึกษา (Education)


โดยการประเมินอาคาร ActiveScore จะให้ความสำคัญใน 3 เรื่องหลักได้แก่

- โครงสร้างพื้นฐาน (Infrastructure): 70%

ปัจจัยในด้านสิ่งอำนวยความสะดวกที่ผู้ใช้อาคารอาคารสามารถเข้าถึงได้ อย่างเช่น ที่แขวนจักรยาน ที่เก็บของ ห้องอาบน้ำ ระบบการนำทาง เป็นต้น

- บริการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของผู้ใช้อาคาร (Occupier Engagement Service / Soft Measure) : 20%

ปัจจัยในด้านการบริการสำหรับผู้ใช้งานอาคารอย่างเช่น บริการซักล้าง หรือซ่อมบำรุงอุปกรณ์ การช่วยเหลือในด้านเดินทาง

- การเตรียมความพร้อมสำหรับอนาคต (Future Proofing): 10%

ปัจจัยในด้านการเตรียมความพร้อมและกลยุทธ์การรองรับสำหรับอนาคต

การประเมินอาคาร ActiveScore ประกอบไปด้วย 18 หัวข้อได้แก่

  1. พื้นที่สำหรับการจอดรถจักรยาน สกู๊ตเตอร์ ฯลฯสำหรับผู้ใช้อาคาร (Location of occupant active travel parking)
  2. พื้นที่สำหรับจอดรถจักรยานของผู้ที่เข้ามาเยี่ยมอาคาร (Location of visitor cycle parking)
  3. สัดส่วนของพื้นที่จอดรถจักรยานในแต่ละชั้น (Proportion of cycle parking to floor area)
  4. สัดส่วนพื้นที่ว่างสำหรับจอดรถจักรยานต่อผู้ใช้อาคาร (Proportion of cycle parking to occupancy)
  5. ความหลากหลายของการรองรับรถประเภท Active Travel (Variety)
  6. การเข้าถึง เส้นทางการเข้าถึงและการค้นหาเส้นทาง (Access, Routes, and Wayfinding)
  7. การรักษาความปลอดภัยและแสงสว่าง (Security and Lighting)
  8. การออกแบบรูปลักษณ์และการใช้งาน (Look and Feel)
  9. ล็อกเกอร์และที่เก็บของ (Locker and Storage)
  10. พื้นที่สำหรับอาบน้ำ (Showers)
  11. ห้องเปลี่ยนเสื้อผ้าและสิ่งอำนวยความสะดวก (Changing rooms and amenities)
  12. พื้นที่สำหรับการทำให้แห้ง/การตากแห้ง (Drying/Airing provision)
  13. มีพื้นที่สำหรับการบำรุงรักษาและซ่อมแซม (Maintenance and repair station)
  14. การบริการให้เช่าจักรยาน/สกู๊ตเตอร์ (Hire and pool bicycle/scooter schemes)
  15. บริการสนับสนุนการมีส่วนร่วมของผู้ใช้อาคาร (Occupier Engagement Service)
  16. ข้อมูลและการสื่อสาร (Information and communication)
  17. การสร้างชุมชน (Community Building)
  18. แผนการรองรับพัฒนาในอนาคต (Future Proofing)

ในแต่ละหัวข้อนั้นจะมีน้ำหนักคะแนนที่แตกต่างกันออกไป และเกณฑ์ ActiveScore ยังแบ่งระดับขั้นของคะแนนออกเป็นหลายระดับโดยระดับสูงที่สุดจะอยู่ที่ 100 คะแนนในระดับ Platinum 100

ประโยชน์ของการประเมินเกณฑ์ ActiveScore

            การประเมินเกณฑ์ ActiveScore นั้นไม่ได้มีเพียงแค่ผู้ใช้อาคารเท่านั้นที่ได้รับประโยชน์ แต่ยังสร้างผลประโยชน์โดยรอบโดยเริ่มต้นตั้งแต่ผู้ใช้อาคารที่ได้รับคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นและช่วยลดค่าใช้จ่ายจากการใช้การขนส่งสาธารณะ เป็นผลทำให้นักพัฒนาสามารถเพิ่มมูลค่าของอาคารมากขึ้นจากการรับรองการประเมินและในด้านความยั่งยืน ในแง่ของผู้ประกอบการจะช่วยทำให้พนักงานมีสุภาพที่ดี มีอัตราการเจ็บป่วยที่น้อยลง รวมถึงเป็นสวัสดิการในเชิงบวกอีกด้วย สุดท้ายผลประโยชน์เหล่านั้นจะช่วยสร้างสังคมมวลรวมที่มีคุณภาพทั้งในด้านร่างกายและจิตใจ สร้างอากาศที่บริสุทธิ์มากขึ้นจากการลดการใช้การเดินทางที่ทำร้ายบรรยากาศ

ภาพแสดงผลประโยชน์ที่ได้รับจากการประเมินเกณฑ์ ActiveScore

โอกาสสำหรับการพัฒนา ActiveScore ในประเทศไทย

            การประเมินเกณฑ์อาคาร ActiveScore โครงการในประเทศนั้นเป็นโอกาสที่ดีที่จะช่วยลดปัญหาในด้านโครงสร้างพื้นฐานของประเทศ เช่น จราจรที่ติดขัดและมลภาวะทางอากาศ โดยการสนับสนุนการเดินทางแบบ Active Travel จะช่วยลดการเดินทางโดยรถยนต์ส่วนตัว และการพึ่งพาจากการขนส่งสาธารณะได้ อีกทั้งประเทศไทยยังมีภูมิอากาศอากาศร้อนชื้นที่เอื้อต่อการเดิน การวิ่ง และการปั่นจักรยาน ไม่มีภัยพิบัติร้ายแรงบ่อยครั้ง เมื่อเปรียบเทียบกับประเทศอื่น  อย่างไรก็ตามประเทศไทยยังมีปัญหาในการพัฒนาภายใต้เกณฑ์อาคาร ActiveScore เนื่องจากประเทศไทยยังมีโครงสร้างพื้นฐานที่ไม่เอื้ออำนวยกับการเดินทางแบบ Active Travel โดยเฉพาะในส่วนของความปลอดภัยบนทางถนน ซึ่งจำเป็นต้องมีการปรับปรุงให้มีความปลอดภัยมากขึ้น เพื่อสนับสนุนการเดินทางแบบ Active และตอบโจทย์กับการพัฒนาประเทศไทยสู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยวในเชิงกิจกรรม เช่นการท่องเที่ยวโดยการใช้จักรยาน วิ่งมาราธอน เป็นต้น  จากผลสำรวจของเว็บไซต์ Booking Holding 2021 Sustainability ระบุว่านักท่องเที่ยวกว่า 73% เลือกที่พักอาศัยที่มีความยั่งยืน และ 66% เชื่อมั่นว่าความยั่งยืนมีผลกระทบกับชุมชนรอบข้างในแง่บวกโดยเฉพาะการท่องเที่ยวในเชิงกิจกรรม

ดังนั้นการนำเกณฑ์ประเมินอาคารภายใต้มาตรฐาน ActiveScore จะเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยทำให้เกิดการผลักดันประเทศไทยในด้านการสร้างโครงสร้างพื้นฐานให้ดียิ่งขึ้น ช่วยสนับสนุนแนวคิดในการพัฒนาโครงการเพื่อสุขภาพอย่างยั่งยืน ลดผลกระทบจากการปลดปล่อยก๊าซคาร์บอนจากการคมนาคม เป็นการสร้างความยั่งยืนในด้านสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมแบบรอบด้าน นับเป็นอีกแนวทางหนึ่งในการพัฒนาที่ผมว่าแต่ละจังหวัดในประเทศไทยสามารถนำแนวทางการพัฒนาภายใต้มาตรฐาน ActiveScore มาใช้ได้ ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือทั้งจากภาครัฐและเอกชน เพื่อสร้างชุมชนที่สนับสนุนการใช้ชีวิตอย่างมีสุขภาพที่ดีของผู้คนในสังคม

แล้วพบกันใหม่เดือนมิถุนายน ครับ